Κανένας αγώνας δεν πάει στο βρόντο

Τη Δευτέρα, 5 Μαρτίου, είναι η επέτειος των 75 χρόνων από την παλλαϊκή διαδήλωση στην Αθήνα, που ακύρωσε την πολιτική επιστράτευση  του ανδρικού πληθυσμού της χώρας, η οποία προωθήθηκε  από την  κατοχική δωσιλογική κυβέρνηση Λογοθετόπουλου, κατ’ εντολή των Γερμανών. Ο άνθρωπος που κάθεται, κοντά στα 100 χρόνια του, απέναντί μου, με θέα προς την παραλία του Π.Φαλήρου,  έχοντας στην πλάτη του σε καδράκι  τη νέα σειρά γραμματοσήμων των ΕΛΤΑ,  με το πορτρέτο του, ήτανε ένας από τους πρωταγωνιστές  εκείνης της ηρωϊκής ημέρας , με τους νεκρούς και τους δεκάδες τραυματίες. Ο Στέλιος Ζαμάνος, συμπρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την

Ελλάδα, εκπροσωπώντας τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Αγωνιστών Εαμικής Εθνικής  Αντίστασης , πρώην ταμίας του Εθνικού Συμβουλίου κι ο άνθρωπος  στον οποίο οφείλεται ο υπολογισμός, το 2010,  του κατοχικού δανείου, από την Τράπεζα της Ελλάδας, σε 54 δισεκατομμύρια ευρώ,  ήταν μαζί με όσους στις 5 Μαρτίου του 1943 κατέλαβαν το υπουργείο Εργασίας, στη συμβολή των οδών Μπουμπουλίνας και  Τοσίτσα, και κατέστρεψαν τους καταλόγους με τα ονόματα των ανδρών που σχεδίαζαν οι κατοχικές δυνάμεις να επιστρατεύσουν.  

Τι θυμόσαστε, κύριε Ζαμάνο,  περισσότερο από εκείνη τη μέρα;

Ήμουνα 22 χρόνων και μαζί με όσους μπήκαμε στο υπουργείο  σκίζαμε τις καταστάσεις. ‘Ητανε έτοιμο το σχέδιο να μας επιστρατεύσουν όλους . Άλλους να τους κρατήσουν εδώ για εργάτες, άλλους να  τους στείλουν στην Ιταλία κι άλλους στην Γερμανία.

Πόσοι μπήκατε στο κτήριο;

Περίπου χίλιοι. Οι υπάλληλοι μας διευκόλυναν. Καταφέραμε να ματαιώσουμε την πολιτική επιστράτευση γιατί συνέπραξε όλη η Ελλάδα.

Πώς καταλάβατε το υπουργείο; Τους αιφνιδιάσατε;

Τους πιάσαμε στον ύπνο. Αλλά κι εμείς  αρχικά δεν ξέραμε πού πάμε και γιατί πάμε. Ξέραμε ότι πάμε εναντίον των Γερμανών και των Ιταλών. Αυτό μας οδηγούσε .

Γιατί δεν "βάρεσαν" στο ψαχνό; Θα περίμενε κανείς περισσότερες απώλειες εκείνη τη μέρα;

Ήτανε ο κόσμος πάρα πολύς ,ασπίδα στο υπουργείο. Δεν μπορούσαν να κάνουνε κάτι, έπρεπε να σκοτώνουν συνέχεια για να μπούνε μέσα.

Πόση ώρα είχατε υπό κατάληψη το υπουργείο Εργασίας;

Για ώρες, μέχρι το μεσημέρι, που τελειώσαμε το σκίσιμο των καταλόγων.

Πώς  αποφασίστηκε η συγκέντρωση στις 5 του Μάρτη, που διαδέχτηκε την  μεγάλη διαδήλωση  στις 25 Φλεβάρη της ίδιας χρονιάς;  Με ποιο τρόπο κινητοποιήθηκε ο κόσμος;

Μέσω της οργάνωσης του ΕΑΜ  πήγαινε  στόμα με στόμα. Και με τα χωνιά από την προηγούμενη νύχτα, που  φώναζαν «αύριο όλοι στο υπουργείο Εργασίας». Και ξεσηκώθηκε ο κόσμος.

Ο κόσμος γνώριζε ότι μπορούσε να βρεθεί αντιμέτωπος με σφαίρες. Στη συγκέντρωση  του  Ιουλίου του  42  και του Φλεβάρη  του 43 υπήρξαν νεκροί.

Μα όλος  ο κόσμος  πίστευε ,τότε δεν υπήρχε το  θέμα εγώ να πιστεύω κι εσύ να μην πιστεύεις. ‘Ολοι πιστεύαμε το ίδιο.

Τι πιστεύατε, κύριε Ζαμάνο;

Ότι έπρεπε να παλέψουμε εναντίον των Γερμανών και των Ιταλών. Δεν υπήρχε κάτι άλλο. Όλος ο κόσμος ήταν με το ΕΑΜ.

© Παρέχεται από: 24 Media 

Δεν φοβηθήκατε καθόλου;

Όχι, μπροστά βάζαμε το θέμα του πατριωτισμού. Δεν τον λογαριάζαμε καθόλου τον κίνδυνο. Μπαίναμε στη φωτιά κάθε μέρα, κάθε στιγμή, κάθε ώρα, δεν υπήρχε θέμα να κάνουμε πίσω, τουλάχιστον εμείς που καταλαβαίναμε τι μας γίνεται.

Οι αγώνες σας και με τον ΕΛΑΣ δικαιώθηκαν;

Κανένας αγώνας δεν πάει στο βρόντο!

Στις 5 Μαρτίου του ‘43 σε ποιο σημείο της πόλης ξεκινήσατε;

Εμείς ξεκινήσαμε από  προσυγκέντρωση στην Αγ. Ειρήνη, κατά τις 10 το πρωί. Πηγαίναμε όλοι με κατεύθυνση  προς το υπουργείο Εργασίας.

Βρίσκαμε στο δρόμο μας κι άλλες προσυγκεντρώσεις κι όλοι μαζί ένας όγκος πελώριος, όλη η Αθήνα, μαζί κατευθυνόταν στο  υπουργείο.

Ήταν πράγματι όλη η Αθήνα στο δρόμο;

Τότε, το Μάρτη του ‘43, ναι, ήμασταν όλοι μαζί. Δεν είχαν αρχίσει ακόμα να εμφανίζονται τα διάφορα παρακλάδια του δωσιλογισμού, δεν είχαν ακόμα οργανωθεί .Όλοι μαζί, όσοι εν πάσει περιπτώσει αναπνέαμε και ζούσαμε στην Αθήνα, όλοι μαζί, φανταστείτε εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι, οδεύαμε προς το υπουργείο Εργασίας. Οι Γερμανοί  έπρεπε να σκοτώσουν το πλήθος,για να μπούνε στο υπουργείο .

Πού σκότωσαν και τραυμάτισαν διαδηλωτές;

Στο υπουργείο που ήμουν επικρατούσε ησυχία.

Μετά από την  επιτυχία να ματαιωθεί η επιστράτευση  περίπου 100.000 ανδρών  η πολιτική επιρροή του ΕΑΜ εκτοξεύεται;

Ήταν πάντα μεγάλη η επιρροή του ΕΑΜ. Φυσικά μετά από κάθε νίκη οι αντιστασιακές οργανώσεις ενισχύονταν.

Με ποιο τρόπο;

Ενώ δεν άφηνες προηγουμένως το  παιδί σου να στρατολογηθεί ,  το άφηνες κατόπιν, γιατί έβλεπες πως δεν υπάρχει άλλος δρόμος, πάρα μόνο ο δρόμος της  πάλης ενάντια στους κατακτητές. Η πρώτη  και η μόνη κυρίαρχη έγνοια σου σε όλη τη διάρκεια της μέρας ήταν τι έκανες  για την Αντίσταση. Πράγμα που δεν υπάρχει σήμερα γιατί δεν έχουμε Κατοχή. Κατηγορούν τη σημερινή  νεολαία ότι δεν θα αντιδράσει αν χρειαστεί. Αυτό είναι ψέμα, Διότι όταν πρόκειται για αντίσταση ενάντια σε ένα συγκεκριμένο εχθρό η αντίδραση του ελληνικού λαού δεν διαφέρει ποτέ.

Οι Έλληνες ήταν οι μοναδικοί που κατάφεραν να αποτρέψουν την πολιτική επιστράτευση (Το Δεκέμβριο του ‘44 εργάζονταν 10,5 εκατομμύρια  Σοβιετικοί, Γάλλοι και Πολωνοί στη Γερμανία). Το  κατόρθωσαν λόγω της ανυπότακτης ιδιοσυγκρασίας τους;

Είναι και οι συνθήκες . Οι ξένοι δεν είχανε οργάνωση. Το ΕΑΜ έπαιξε αποφασιστικό ρόλο στην ιστορία της καθολικής Αντίστασης.

Πώς στρατολογηθήκατε στην Αντίσταση;

Το Μάρτη του 41 μας βρήκε εδώ  ένας αξιωματικός της αεροπορίας , όπως ήμασταν ομάδα φίλων Φαληριωτών, και μας ανέθεσε να βλέπουμε τι γίνεται με την κίνηση του αεροδρομίου του Ελληνικού. Μου είχανε δώσει ένα ποδήλατο με συμπαγή λάστιχα και έφερνα κάθε μέρα βόλτα γύρω από το αεροδρόμιο και σημείωνα, βρέχει χιονίσει, όλα τα γερμανικά αεροπλάνα. Αυτό κράτησε ενάμισι χρόνο. Στην   πορεία πέρασα τρία στρατοδικεία .

Φυλακή έκανα από το '46 μέχρι το '57. Τα πολλά χρόνια τα έκανα στη Γιούρα

Ήσασταν, λένε, γερό τουφέκι. 

Έκανα το κατά δύναμη.

Η δράση σας με τον ΕΛΑΣ σε ποια περιοχή  ήταν;

Έφερα στην Αθήνα 700 αυτόματα τουφέκια,μάρκας Sten .

Πώς τα καταφέρνατε;

Το καμουφλάζ ήταν δοχεία τα οποία μετέφεραν ρετσίνι .Τα έβαζα εκεί και τα σκέπαζα με ρετσίνι Με βοήθησε κι ο Διαμαντής, ο Καπετάνιος του 34 Συντάγματος.

Αν γυρνούσε πίσω  ο χρόνος θα ενεργούσατε με τον ίδιο τρόπο;

Δεν έκανα τίποτα ποτέ μόνος μου. Όλα ήταν με εντολές.

Πιστέψατε στην ιδεολογία  του Κομμουνισμού;

Όσο ήμουν στο Κομμουνιστικό Κόμμα πίστευα. Επίσης, πίστευα και πιστεύω ότι ο πιο δειλός από τους ανθρώπους ήτανε ο Φλωράκης.

Πώς βρίσκετε την κυβέρνηση  του ΣΥΡΙΖΑ;

Σωστή. Πορεύεται στη σωστή κατεύθυνση. Όσο είναι στην εξουσία πιστεύω απόλυτα ότι θα βγούμε από την κρίση και θα πορευτούμε.

Είστε ταμίας του Εθνικού Συμβουλίου για την Αποζημιώσεις. Θα πληρώσουν ποτέ οι Γερμανοί; 

Μόνο αν πιεστούν. Με τη δύναμη του ισχυρού καταλαβαίνουν οι Γερμανοί. Όταν θα είμαστε σε θέση να τους αναγκάσουμε θα πληρώσουν.

Ο Μίκης Θεοδωράκης χαρακτήρισε τους χρυσαυγίτες πατριώτες.

Ο Θεοδωράκης είναι μεγάλος μουσικοσυνθέτης. Κατά τα άλλα, όταν κουβεντιάζει πολιτικά θα μπορούσαμε εύκολα να χαρακτηρίσουμε μπούρδες αυτά που λέει. Τον  Θεοδωράκη τον ξέρω από παιδί , η αντιστασιακή του δράση ήταν πολύ χαλαρή.

Η Χρυσή Αυγή είναι η μετεξέλιξη του δωσιλογισμού;

Μετεξέλιξη του δωσιλογισμού αλλά κυρίως είναι άνθρωποι οι οποίοι  δεν κρύβουν τα φιλικά τους αισθήματα προς το Νεοναζισμό. Σε καμιά περίπτωση δεν μπορούν να θεωρηθούν πατριώτες.

Το Εθνικό Συμβούλιο Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα πραγματοποιεί σήμερα Δευτέρα 5 Μαρτίου , στις 8.00 , στην Αλκυονίδα (Ιουλιανού 42),  εκδήλωση μνήμης αφιερωμένη στο συλλαλητήριο στις 5 Μαρτίου 1943. Ομιλητές οι Μανώλης Γλέζος και Στέφανος Ληναίος.

http://www.news247.gr/